DHEA - ฮอร์โมนต้นกำเนิดของฮอร์โมนเพศ เพื่อการชะลอวัย
นับตั้งแต่ศาสตร์ด้านเวชศาสตร์ชะลอวัยและฟื้นฟูสุขภาพ ( Anti-Aging and Regenerative Medicine) ได้มีการพัฒนาองค์ความรุ้และก้าวหน้ามากขึ้น พร้อมๆ กับมีรายงานด้านการแพทย์ยืนยันรับรองมากขึ้น ทำให้มนุษย์เราในปัจจุบัน มีโอกาสที่จะชะลอความชรา และทำให้เราฟื้นคืนความเยาว์วัยได้อีกครั้ง ทั้งจากสาเหตุภายนอกและจากสาเหตุภายใน ซึ่งศาสตร์และศิลป์จำนวนมากนี้ คือหนทางในการที่จะช่วยให้อนาคตคนเราอาจมีอายุยืนยาวได้ถึงเกิน 100 ปี ได้ไม่ยาก และปราศโรคภัย มีสุขอนามัยที่สมบูรณ์ ทั้งร่างกาย อารมณ์ และจิตใจ
จากที่เราทราบกันว่าก็คือ เมื่อเราอายุมากขึ้น การที่จะทำให้เราแก่ชรา สาเหตุหลักๆ ก็เพราะระดับฮอร์โมนต่างๆ ในร่างกายได้ลดลง ถ้าเราสามารถเรียนรู้หน้าที่หลักของฮอร์โมนอะไรบ้างที่สำคัญๆ ต่อความชราของเรา และเราป้องกันและแก้ไข หาทางเพิ่มระดับฮอร์โมนให้กลับมาปกติ เหมือนกับวัยหนุ่นสาว เรื่องชะลอวัย การจะคงความเป็นหนุ่มสาวดูจะเป็นเรื่องง่ายไปเสียแล้ว
DHEA ( Dehydroepiandrosterone) จัดเป็นฮอร์โมนเพศชนิดหนึ่ง ที่ผลิตจากต่อมหมวกไต ( Adrenal glands บริเวณที่เรียกว่า Zona reticularis ) พบมากที่สุดในร่างกายของมนุษย์ จัดเป็น Hormone ที่สำคัญ เนื่องจากเป็นต้นกำเนิดของฮอร์โมนเพศที่สำคัญ อันได้แก่ Testosterone(ฮอร์โมนเพศชายที่สำคัญ),Estrogen(ฮอร์โมนเพศหญิงที่สำคัญ) และ Androstenidione
DHEA จัดเป็นกลุ่มฮอร์โมนชะลอความชรา (Anti-aging hormone) เช่นเดียวกับฮอร์โมนเพื่อการเจริญเติบโต (Growth Hormone) ,Testosterone,Estrogen และเมลาโตนิน (Melationin)
DHEA มีหน้าที่สำคัญๆ ดังนี้
1. ควบคุมการผลิตฮอร์โมน 18 ตัวในร่างกาย อย่างเป็นระบบ ที่สำคัญเป็นต้นตอของฮอร์โมนเพศชายและฮอร์โมนเพศหญิง
2. ลดการสะสมของไขมัน จากผลการศึกษาของนักวิจัยในหนูทดลองพบว่า DHEA-S ลดการสะสมของไขมันโดยไม่ทำให้น้ำหนักตัวลดลง
3. เพิ่มภูมิคุ้มกัน โดยการกระตุ้นการผลิตและการทำงานของเม็ดเลือดขาว
4. ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ มะเร็งตับ และมะเร็งผิวหนัง
5. เพิ่มการทำงานของสมอง ช่วยให้ความจำดีขึ้น ชะลออาการของผู้ป่วยอัลไซเมอร์
6. ลดอาการวัยทองในสุภาพสตรี ช่วยในการเพิ่มความหนาแน่นของกระดูก ลดโคเลสเตอรอล และลดอาการซึมเศร้า
7. ลดความเสี่ยงต่อการเกิดเส้นเลือดหัวใจตีบ เนื่องจากมีหลักฐานว่าช่วยลดระดับฮอร์โมน cortisol ที่เกี่ยวข้องกับความเครียดและเป็นสาหตุหนึ่งของการเกิดโรคหัวใจ
8. ช่วยทำให้เส้นผมและขนเจริญเติบโต โดยเฉพาะบริเวณรักแร้ หัวเหน่า (pubic hairs)
9. ช่วยทำให้ผิวพรรณเต่งตึง ลดริ้วรอย เสริมสร้างคอลลาเจน
10. ช่วยทำให้สมรรถภาพทางเพศดีขึ้น
ฮอร์โมน DHEA ปกติร่างกายจะสร้าง ตั้งแต่อยู่ในครรภ์และจะมีมากที่สุดเมื่ออายุประมาณ 25 ปี หลังจากนั้นจะลดลงเรื่อยๆ พบว่า เมื่ออายุ 65 ปีจะมีปริมาณเหลือเพียง 20% ของคนหนุ่มสาว (อายุ 20 ปี ) นอกจากนี้ สาเหตุบางอย่าง เช่น ความเครียด การสูบบุหรี่ ก็ทำให้ระดับฮอร์โมน DHEA ลดลงได้เช่นกัน โดยพบว่า เมื่อใดที่ร่างกายมีภาวะพร่องฮอร์โมน DHEA ( DHEA Deficiency) จะพบมีอาการดังต่อไปนี้
1. อาจจะมีอาการผมร่วงทั่วหนังศีรษะ เส้นผมบางลง เส้นผมแห้งกรอบ
2. ขนรักแร้ ขนที่หัวหน่าว ลดลงชัดเจน
3. อ้วนง่าย มีไขมันส่วนเกิน โดยเฉพาะที่พุง
4. ความต้องการทางเพศลดลง
5. เหนื่อยเพลียง่าย (Fatique) หงุดหงิด ซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวนได้ง่าย
6. ตาแห้ง ผิวหนังแห้ง ขาดความชุ่มชื้น
ปัจจุบัน ประเทศไทยเราสามารถจะตรวจหาระดับฮอร์โมน DHEA ได้ในกระแสเลือด โดยการตรวจต้องส่งห้องแลบที่ทำการให้บริการด้าน Anti-Aging โดยเฉพาะ เพราะตามรพ.ทั่วๆ ไป อาจจะยังไม่สามารถให้บริการได้ โดยเมื่อตรวจพบว่า ร่างกายเรามีระดับฮอร์โมน DHEA ลดลง เราจะได้ป้องกันอาการต่างๆ และหาทางเพิ่มระดับฮอร์โมนนี้ให้สูงขึ้น หรือเข้าสู่ภาวะปกติได้